Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Ama hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleşatır bir düzen bileğildir. Hukuk, toplum içre insanların fiilen nite davrandıklarını bileğil, nite davranmaları icap ettiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak kucakin vardır. Doğruluk kıymeti zımnında, insanlar arası ilişkileri bir düzene terk etmek, içtimai ömürın gerçekleşmesini bulmak icap. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren kişinin alınsına ikrar edilmesi ve uyulması gereken, katiyen sahih kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabilinden, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle toplum içre insanların çizi ve davranışlarının hukuk kurallarına uymaması, her dem mümkündür. “İşte hukuk, sima davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir mekanizma, bir bütündür.” İnsan-sima, sima-doğa ilişkilerinin insanlığın ortak çıkarı ve huzuru kucakin evrensel ilkelerle güvence altına alınmasıdır. Hukuk, beşeriyet seviyesi kucakin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine biraşkın kuruntu ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, derslik çıkarları, toplum sözleşmesi, doğa ve insanlar olarak tamlayan inançlerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun genel menfaatini veya fertlerin ve toplumun ortak iyiliğini bulmak maksadıyla konulmuş olan ve umum gücüyle desteklenen kaide, gerçek ve seçimın bütünüdür. Elan geniş bir teşhismıyla hukuk, adalete yönelmiş içtimai yaşamma düzenidir. Hukuk Söz Mazmunı Hukuk kelimesi Arapça “gerçek” kökünden gelir ve gerçek kelimesinin çoğcelil olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Fellahçda “gerçek” kelimesinin çoğcelil “ah’kak”tır. Türk Kıstak Kurumu’na bakarak hukuk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım zorlaü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun dışında hukukun “haklar” anlamı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet anlamında da kullanılır. Uygulayım Mazmunı Hukuk dönemden döneme değişmiş olduğu kucakin hala doyurucu bir teşhism konstrüksiyonlamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok ikrar edilen teşhismı ise: “Muayyen bir zamanda sınırlı bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması mevki zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar bütünüdür.” Bilimsel bir disiplin olarak hukuk, kendi içre anayasa olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun zevat arası ilişkileri bap meydan kısmına Özel Hukuk, zevat ile mevki veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Kamu Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). çağdaş Hukuk, Kâr Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna karşılık Esas Hukuku, Ceza Hukuku ve İdare Hukuku umum hukukunun temellıca ast dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku özge toplumu regülatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik mevki tarafından güvenceye alınmış ve cebri yaptırımlara malik olmasıdır. Hukuk kuralları sima davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun kıymet kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde kabil nitelikteki yekpare durumlarda uygulanması katkısızlanır. Yaptırım (Müeyyide) Hukuk meydanında yaptırım umum gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek kucakin kullanılır. Hukuk düzenini katkısızlamayı ve korumayı ammaçlayan yaptırımlar gene hukuk düzeninin öngördüğü şekilde namına getirilir. Maddi ve tinsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yaptırımlar bu durumları karışmak kucakin kullanılır. Ceza hukukunda ölüm, cezaevi ve para cezaları; temel hukukunda siyasetten men, kazanç yama; vergi hukukunda vergi ve kaçıntıçılık cezaları kabilinden değişkin hukuk dallarında değişkin yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile müntesip çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; şuuri bir irade olarak gharabelik kuramlar, irade dışı olarak gharabelik kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin sorunlarını çözmek veya politik inançleri hukuk biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali türe olan hukuk, genel olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş içtimai bir yaşamma düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu namına getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, uygulamalı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun içtimai ömürı düzenleyip insanların amerikan barış ve güvenlik içre bir arada yaşamalarını katkısızlamaktır. 2. Pratik Yarar (Toplumsal İhtiyaçların Katlanması) Hukukun uygulamalı amacını, içtimai gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile toplum içre canlı insanların, birbirleri ile rekzetmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruhsal bir varlık olarak insanoğlunun konstrüksiyonsından meydana gelen ihtiyaçlarını alınlamaya çalışır. Hukuk bu fonksiyonu ile tevellüt, teehhül, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Tek hukuk düzeni ömürın anayasa gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanoğlunun doğal konstrüksiyonsına ve bundan sonra mevrut ihtiyaçlarına munis yapmak zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, hesaplı gerçeklere bile vabestedır; hesaplı yoksulluklara uymalı ve onları alınlamalıdır. 3. Doğruluk Hukuk bu fonksiyonu ile sınırlı bir kodifikasyon altına aldığı sosyal ihtiyaçları, özü salt bir eşitlik düşüncesi olan türe ölçüsüne vurarak sahici kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kesik teşhismıyla türe, “bir eşitlik düşüncesi”dir. “Doğruluk, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) yapmak üzere iki değişkin anlamda kullanılır. Doğruluk haddizatında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet anlamında kişisel bir özelliği deyimler. Nefer her dem haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni uzatmak yolunda ötümlü ve bileğalışverişmez bir çaba gösterir. İşte bu çizi ve çabayı gösteren türe, özne (süje) ile müntesip oluşundan ötürü öznel (sübjektif) türe olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin dışında ve ondan önce nesnel (objektif) bir türe peritonı vardır. Nesnel türe, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin somut durumlarda gerçekleştireceği rabıta biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte hukuk meydanında hukuki kıymet olarak lafız konusu olan türe bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü hukuk, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve vergilanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Topluluk kucakindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini kucakaziz kurallar yekpareü olarak hukuk, bu bileğerlendirmelerde türe ölçüsünü kullandığı ve istimal etmek yerinde bulunmuş olduğuna bakarak, adaletin böylece, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında türe acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Mevcut hukuk ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü türe peritonı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün hukuk sistemine ve sistemlerine hâkim kâin, nesnel ve salt bir kıymet niteliğindeki adalettir. Hukuk bir toplum düzenini kucakerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; lüzum mevcut düzeni korumak, gerekse onu bileğalışveriştirmeyi meşrulaştırmak kucakin her dem adalete temelvurulur. Nesnel ve kanun üstü türe hukukta alınmıza yerleşmiş hukuk düzenlerinin asli örneği, olması gereken hukuk anlamında hukuk idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile türe, mevcut hukuk düzenlerinin kendisine munis olup olmadığı açısından bir kıymet ve istimara ölçüsü olabilir. Gene bu özelliği ile türe, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun hazırlamak amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile yararlı ve olumsuz alınlıklı ilişkilerde kâin bu üç fonksiyon balans içre olduklarında, adil bir hukuk düzeninin gerçekleşmesi katkısızlanır. Alışılagelen olarak bütün hukuk normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak hukuk, hem adaleti gerçekleştirecek, hem içtimai yaşamma uyacak, hem bile bu içtimai ömürın amerikan barış içre sürebilmesi kucakin bir düzen görünümünü katkısızlamaya çalışacaktır.
Yanıt yok